Giỏ mây đựng trái cây

Làng nghề mây tre đan Phú Vinh

Đây là một trong những làng nghề từ thế kỉ thứ XVII của nước ta. Làng nghề Phú Vinh thuộc xã Phú Nghĩa - Chương Mỹ - Hà Nội. 

Làng Phú Vinh nổi tiếng với các sản phẩm mây tre đan đẹp mắt, tinh tế, hàng trăm mẫu mã, thể loại khác nhau. Đây còn là địa điểm du lịch được nhiều du khách tìm đến.

Các sản phẩm mây tre đan ở đây đa dạng, trải qua thời gian đã được kết hợp cả màu sắc truyền thống và hiện đại với những nét tinh tế độc đáo riêng của làng nghề. Không chỉ làm ra những vật dụng hàng ngày như: khay, đĩa, rổ, rá,…

Xem thêm:

Giỏ mây đựng quà

Người dân nơi đây còn thể hiện nét tài hoa trong những món đồ lưu niệm đẹp mắt, đòi hỏi kỹ thuật cao như: khung ảnh, đồ trang trí, tranh chân dung, hoành phi, câu đối,…và cả những sản phẩm nội thất cho những ai ưa sự độc đáo như: bàn ghế, bình hoa, đèn ngủ,…

Bằng sự sáng tạo, khéo léo của mình, người dân ở đây đã sản xuất ra không biết bao nhiêu những loại đồ mây tre đan đơn giản, mộc mạc đậm chất làng quê.

Với đôi tay khéo léo của mình làng nghề đã phát triển và tạo dựng nhiều cơ sở trong huyện để tạo công ăn việc làm cho người lao động. Niềm đam mê và tình yêu với nghề truyền thống đã được thể hiện trên từng sản phẩm của những người thợ.

Chính vì vậy mà những sản phẩm đó đã có mặt ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến

Mây tre đan Tăng Tiến với hơn 300 năm hình thành và phát triển tại xã Tăng Tiến - Việt Yên - Bắc Giang. 

Làng nghề nổi tiếng với những sản phẩm đạt chất lượng cao như đệm, gối, túi xách, mành,... Các sản phẩm của làng nghề được các nghệ nhân lưu giữ cẩn thận và không có hiện tượng mối mọt hay phai màu.

Chính cái chất lượng ấy đã giúp cho thương hiệu của làng nghề Tăng Tiến được người sử dụng tin dùng. 

Đã từ lâu làng quê yên bình là điểm đến của nhiều thương lái cùng những du khách nước ngoài có sự quan tâm, yêu thích cây tre, cây mây cùng những sản phẩm làm ra từ mây tre, hình ảnh biểu trưng của người Việt. 

Chính vì thế mà sản phẩm mây tre đan nơi đây không ngừng vươn xa ra khắp các Châu như Á,  Âu, Mỹ và châu Phi. Không chỉ có nghề truyền thống lâu đời, mặt hàng đẹp mà mẫu mã, kiểu dáng, sản phẩm ngày càng đa dạng đã chắp cánh cho mây tre đến được tay những người yêu thích sản phẩm mây tre.

Làng nghề mây tre đan Ninh Sở

Làng nghề đan, song, mây, tre, giang Ninh Sở là một trong những làng nghề truyền thống có lâu đời của quê hương Thường Tín. Mây tre đan Ninh Sở cũng được hình thành từ khá lâu và có thể coi là sớm nhất ở mảnh đất Hà Nội hiện nay.

Mây tre đan Ninh Sở thuộc Ninh Sở - Thường Tín - Hà Nội là làng nghề nổi tiếng với những vật dụng gắn liền với người nông dân một nắng hai sương như nơm, giỏ,.... để bắt tôm cá. 

Sự thông minh và sáng tạo của người dân nơi đây đã giúp họ có cuộc sống đầy đủ hơn nhờ vào sản lượng tôm, cá đánh bắt mỗi ngày trong thời gian đất nước loạn lạc và đi vào đổi mới.

Tuy nhiên, đất nước đang trên đà phát triển, công nghệ sản xuất mới được đưa vào sử dụng nhưng những vật dụng đó vẫn còn hữu ích cho những người nông dân ở những vùng kinh tế khó khăn.

Nghề tre đan tại đây ngày càng được phát triển, tinh xảo đến mức người thợ chỉ cần nhìn vào ảnh mà nghĩ được cách đan, tạo thành những bức tranh phong cảnh hay chân dung rất sinh động, như những tác phẩm nghệ thuật. 

Từ những năm 20 của thế kỷ XX đến nay, nhiều nghệ nhân làng tre đan Ninh Sở có sản phẩm được đem trưng bày ở các hội chợ mỹ nghệ trong nước.

Năm 1931, những sản phẩm song, mây, tre, giang đan của Ninh Sở được trưng bày tại triển lãm hàng thủ công mỹ nghệ tại Paris -  Thủ đô nước Pháp. Ngày nay, nhiều sản phẩm song, mây, tre đan Ninh Sở được xuất khẩu sang một số nước Châu Á, Châu  Âu.

Làng nghề mây tre đan Thạch Cầu

Vùng đất được coi là cha đẻ của nghề dệt cũng là nơi mây tre đan tồn tại và phát triển. Mây tre đan Thạch Cầu ở Nam Trực – Nam Định tồn tại và phát triển từ ngàn đời xưa.

Xem thêm

Giỏ mây đựng đồ

Làng mây tre đan Thạch Cầu ở Nam Định đã hình thành và tồn tại từ bao thế hệ ở thôn Thạch Cầu, xã Nam Tiến (Nam Trực, Nam Định). Ở đây từ đứa trẻ lên mười đến các cụ ông, cụ bà “ngoại thất thập” vẫn ngày ngày thoăn thoắt đan tre nứa giúp cho cái nghề dân dã ấy được tiếp nối lịch sử hình thành và phát triển hàng trăm năm.

“Thúng Thạch Cầu đứng đầu thiên hạ” là câu ca thể hiện niềm tự hào về làng nghề đan mây tre của người dân thôn Thạch Cầu, xã Nam Tiến. Chính điều đó đã giúp cho nghề truyền thống của Thạch Cầu gìn giữ và phát triển hàng trăm năm qua.

Mây tre đan Ngọc Động

Làng Ngọc Động, Duy Tiên, nơi đây có nghề mây tre đan truyền thống, đã và đang trên đà phát triển. Càng ngày tiếng tăm của làng nghề càng vang xa, người về đặt mua sản phẩm, người bán nguyên liệu ngày một tấp nập.

Làng mây tre đan Ngọc Động thuộc xã Hoàng Đông huyện Duy Tiên tỉnh Hà Nam cũng là một trong những làng nghề mây tre đan nổi tiếng của nước ta. Đây là làng nghề tồn tại khá lâu đời với những sản phẩm không phải từ nguyên liệu tre, nứa như các làng nghề khác, mà nó được hình thành từ cây mây và cây giang. 

Xuất phát từ hai loại cây này, những nghệ nhân khéo léo đã cho ra những sản phẩm như: ghế mây, khau, lọ, đĩa, bát,... với nhiều mẫu mã và chủng loại khác nhau. Nghề mây tre đan của làng nghề Ngọc Động đã đem lại cho người dân nơi đây cuộc sống ổn định và sung túc hơn.

Có thể nói, Ngọc Động là nơi nổi danh nhất với sản phẩm mây xiên giang, bằng cách đan xiên các sợi mây liên kết với các nan giang tạo nên các loại sản phẩm có kết cấu bền vững rất cao, không biến dạng ở mọi điều kiện thời tiết khác nhau như những chiếc giỏ, va ly, khay, đĩa..., thậm chí cả những chiếc thạp lớn với độ cứng tuyệt vời, có thể ngồi lên mà không bẹp.

Mây tre đan Liên Khê

Mây tre đan Liên Khê thuộc huyện Khoái Châu tỉnh Hưng Yên là một trong những làng nghề mây tre đan xuất khẩu nổi tiếng của nước ta. Làng nghề được hình thành từ những năm 90 của thế kỉ XX và phát triển cho tới ngày nay. 

Thời gian đầu gây dựng nghề còn khá nhiều khó khăn và tưởng chừng như không thể tồn tại. Nhưng chính sự yêu nghề của con người nơi đây đã giúp cho làng nghề tồn tại và phát triển nhân rộng với nhiều cơ sở nhỏ lẻ trong xã Liên Khê. 

Hiện nay, sản phẩm mây tre đan Liên Khê đang từng ngày phát triển mạnh mẽ trở thành thương hiệu quen thuộc được sử dụng trong việc trang trí các không gian nội thất mang đậm nét văn hóa Việt Nam.

Những sản phẩm của mây tre đan Liên Khê được xuất khẩu sang nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ… 

Qua những đơn hàng xuất khẩu, sản phẩm mây tre đan Liên Khê chiếm được cảm tình của nhiều khách hàng quốc tế, các đơn đặt hàng ngày một nhiều, tăng về số lượng và đa dạng về mẫu mã.

Làng nghề mây tre đan làm giỏ đựng trái cây cung cấp thị trường nội địa và xuất khẩu

Làng Thọ Đơn, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình

Trong kháng chiến chống Mỹ, nếu xem từ bờ sông Bến Hải, Quảng Trị trở ra Bắc là hậu phương lớn của chiến trường miền Nam thì Quảng Bình được chọn là điểm khởi đầu để cả nước vào Nam. Đôi bờ sông Gianh, Quảng Bình trở thành tuyến lửa đánh phá của máy bay địch. Sau mấy năm gồng mình trong lửa đạn, làng nghề Thọ Đơn gần như bị san phẳng. 

Hòa bình, người làng Thọ Đơn trở về làng cũ. Từ đống tro tàn, gạt nước mắt chiến tranh chung niềm vui hòa bình, người dân Thọ Đơn chung lưng đấu cật xóa đói giảm nghèo và từng bước thực hiện giấc mơ làm giàu.

Về Thọ Đơn mới thấy hết không khí rộn ràng của làng nghề. Đi từ đầu làng đến cuối làng đâu đâu cũng bắt gặp cảnh tượng người người quây quần bên hiên nhà đan lát. 

Từ những nan tre, thanh nứa rất đỗi gần gũi qua đôi bàn tay chai sần vì cầm cuốc, cầm cày, quanh năm quen việc đồng áng của người dân nơi đây đã cho ra đời những sản phẩm hữu ích, phục vụ cho đời sống không chỉ của người dân địa phương mà còn nhiều vùng lân cận trong tỉnh và cả các tỉnh, thành khác.

Mây tre đan Bao La

Khởi nguồn là một làng nghề sản xuất nhỏ lẻ, lạc hậu và có nguy cơ mai một khi chỉ chuyên đan lát các sản phẩm mây tre gia dụng, làng Bao La (xã Quảng Phú, Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) đã có bước “lột xác” ngoạn mục khi tạo ra những sản phẩm thủ công mỹ nghệ hữu ích… phục vụ cuộc sống hàng ngày, không chỉ cho người dân Việt Nam mà đã vươn rộng ra thị trường thế giới.

Làng nghề mây tre đan Bao La là một làng nghề truyền thống được hình thành và phát triển trên 600 năm tại Thừa Thiên - Huế, đã và đang tạo ra nhiều việc làm thường xuyên cho các hộ sản xuất mây tre tại địa phương.

Mây tre đan Bao La thuộc Quảng Phú - Quảng Điền - Thừa Thiên Huế tự hào là nơi sản xuất thúng bền và chất lượng nhất của nước ta. Thúng là sản phẩm chính của làng nghề Bao La từ bao đời nay. 

Chúng gần gũi, gắn bó với người nông dân trong những ngày mùa màng của quê hương. Từ những nguyên liệu bằng tre, nứa thì sản phẩm như thúng, nia, giần, sàng,... lần lượt ra đời phục vụ cuộc sống của người lao động trong khắp cả nước.

Làng nghề đan bàng Phú Mỹ, Kiên Giang

Sống giữa một vùng đất phèn mặn, đồng bào Khmer nơi đây đã kiên nhẫn biến cỏ bàng thành hàng hóa với các sản phẩm sinh hoạt và mỹ nghệ mang lại nguồn thu nhập đáng kể. Công việc đan lát các sản phẩm từ bàng khá nhẹ nhàng nhưng đòi hỏi sự khéo léo, rất thích hợp cho cả phụ nữ và trẻ em tham gia. 

Họ làm ra các sản phẩm rất đa dạng như: đệm, túi xách, đồ gia dụng… 

Những sản phẩm làm ra hoa văn rất tinh xảo mà vẫn mang “cái hồn” của đồng quê chân chất. Những đường nét hoa văn cứ lần lượt hiện dần lên dưới đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân làng nghề. 

Người đan bàng không những làm hàng theo mẫu mã sẵn có mà còn tự mày mò nghiên cứu, cải tiến và thiết kế cho ra các sản phẩm với mẫu mã mới lạ, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

Làng nghề mây tre đan Bình Dương

Nghề đan lát của Bình Dương chủ yếu tập trung ở thị xã Tân Uyên với các sản phẩm sử dụng hàng ngày như quạt, thúng, mẹt… Hàng mây tre đan có tới hàng trăm mẫu mã, có loại đòi hỏi kỹ thuật rất cao như tranh chân dung, phong cảnh, hoành phi, câu đối, chim thú... 

Có loại cần sự khéo tay và cũng rất công phu như lẵng hoa quả, khay đĩa, làn, cặp, mũ, chao đèn... với nhiều kiểu dáng phong phú. Có loại thuộc nhóm sản phẩm gia dụng, kích thước lớn...

Bước 1: Chọn nguyên liệu mây tre

Muốn có được những tác phẩm như ý, trước tiên các nghệ nhân phải hiểu rõ về nguyên liệu mà mình sẽ làm. Loại tre tốt nhất phải là loại tre không non, không già, mọc thẳng, có độ cứng cao. Còn mây thì phải chọn loại có độ lớn vừa đủ, dài khoảng 5m, cây thẳng, tròn đều, không sâu bệnh. Những loại cây quá già hay quá non đều không tốt.

Bước 2: Sơ chế nguyên liệu

Đối với nguyên liệu là tre: Tre được chặt lấy thân rồi đem phơi tái. Sau đó được xử lý chống mối mọt. Có hai cách chống mối mọt phổ biến: hoặc là tre được cho vào bể ngâm hóa chất XM5 – một loại thuốc bảo quản lâm sản dễ sử dụng và rất an toàn cho người dùng, hoặc là được ngâm nước theo phương pháp thủ công truyền thống.

Đối với nguyên liệu là mây: Mây có đặc điểm là rất nhiều gai nhọn xung quanh, nên việc sơ chế mây cần hết sức cẩn thận. Lớp vỏ gai bên ngoài sẽ được róc bỏ, để lộ lớp thịt mây trắng ở bên trong. Sau đó mây cũng được phơi hơi tái, để chuyển sang giai đoạn xử lý bước đầu.

Bước 3: Xử lý nguyên liệu

Đối với nguyên liệu là tre: Tre được cạo vỏ, đánh bóng với giấy ráp, sau đó cho vào lò, dùng rơm hoặc lá tre để hun khói, vừa có tác dụng tạo màu, vừa giúp làm khô nguyên liệu, lại giúp chống cong vênh. Sau khi hun lấy màu, tre sẽ có màu nâu tây hoặc nâu đen. Khi tre nguội sẽ được đem đi uốn thẳng.

Đối với nguyên liệu là mây: Mây được phơi sấy khá cẩn thận, vừa để nguyên liệu khô, vừa để lấy màu. Khi sấy, nếu nhiều khói hay ít khói qúa sẽ làm mây bị đỏ.

Còn quá trình phơi nếu gặp mưa thì sợi mây mất đi vẻ đẹp, nếu gặp nắng thì sợi mây mất vẻ tươi. Mây chưa đủ khô thì da sẽ bị xỉn màu, mây khô kiệt quá thì mất vẻ óng mềm. Vì thế công đoạn phơi sấy mây đòi hỏi khá nhiều công sức của những người thợ thủ công.

Bước 4: Chẻ sợi

Mây và tre muốn sử dụng được thì phải chẻ nhỏ và tuốt sợi. Kích cỡ và chiều dài của sợi sẽ phụ thuộc vào từng loại sản phẩm cụ thể.Thường thì sợi to sẽ để đan cạp sản phẩm, sợi nhỏ thì dùng làm những sản phẩm kì công hơn.

Đặc biệt việc chẻ mây cần rất chú ý, bởi sợi mây thường có các đốt không đều nhau, nên khi chẻ phải thật khéo, thật điêu luyện để các sợi mây được đều.

Chất lượng và thẩm mỹ của sợi mây – tre chính là một trong những yếu tố hàng đầu quyết định giá trị của sản phẩm

Bước 5: Thi công chế tác sản phẩm

Các nguyên liệu sau khi được xử lý hoàn tất, sẽ được đan và tạo hình bởi bàn tay tài hoa, khéo léo của những người thợ thủ công lành nghề để trở thành những sản phẩm đẹp mắt và cuốn hút.

Có nhiều kiểu đan khác nhau, tùy vào từng sản phẩm và từng tay nghề của người nghệ nhân để quyết định kiểu đan sao cho phù hợp nhất và đẹp nhất. Sản phẩm sẽ được đan trực tiếp hoặc đan dựa trên khung sắt thép có sẵn, đan theo kiểu dáng sáng tạo của các nghệ nhân hoặc theo yêu cầu của khách hàng.

Sau khi đan xong, sản phẩm có thể được nhúng keo, sơn màu, phủ bóng bề mặt, cắt tỉa lại sao cho hoàn chỉnh nhất, rồi tiến hành bảo quản hoặc đóng gói vận chuyển.