So Sánh Chọn Mua Máy Hàn TIG Hay Máy Hàn MIG?

Máy hàn TIG là gì?

• Máy hàn TIG có tên gọi tiếng Anh là Tungsten Inert Gas, là loại máy hàn dùng điện cực tungsten không nóng chảy. Quá trình hồ quang sẽ được điện cực duy trì tạo ra nhiệt lượng để làm nóng chảy vật liệu hàn và que hàn rời. Toàn bộ mối hàn, tia hồ quang, điện cực hàn và vật liệu hàn được phủ bởi một lớp khí trơ bảo vệ thường là khí Argon, khí Heli hoặc hỗn hợp 2 khí này. Dây hàn do đó phải kẹp chung với ống thổi khí trơ nối với chai khí trơ. Do dùng môi trường khí trơ nên kim loại không bị oxi hóa, do đó không cần dùng thuốc hàn. Hàn TIG còn có tên gọi khác là hàn Argon hoặc WIG (Wonfram Inert Gas).

Máy hàn MIG là gì?

• Máy hàn MIG có tên tiếng Anh là Gas Metal ARC Welding (GMAW) là loại máy hàn điện tử mà điện cực chính là dây hàn nóng chảy được cập tự động vào vật hàn. Quá trình hàn hồ quang kim loại diễn ra trong môi trường có khí bảo vệ thường là khí trơ Argon hoặc Heli hoặc hỗn hợp khí này. Hàn MIG còn được gọi là hàn dây hay hàn CO2.

Cấu tạo và nguyên lý làm việc máy hàn TIG

• Máy hàn TIG có 2 loại phổ biến là máy hàn TIG một chiều và máy hàn TIG xoay chiều. Các máy hàn TIG được thiết riêng cho từng mục đích khác nhau phụ thuộc vào vật liệu hàn và đặc tính  của hồ quang cần có.
• Dòng một chiều hay còn gọi là dòng DC: Dòng DC sẽ có hai kiểu đấu dây là phân cực thuận và phân cực nghịch (theo như quy ước trong hàn hồ quang). Tuy nhiên, phân cực nghịch ít khi dùng trong hàn TIG do kiểu đấu dây này có nhược điểm là hồ quang không ổn định, chiều sâu thấu kém và chóng mòn điện cực. Ưu điểm duy nhất của phương pháp này là tác động làm sạch lớp oxit trên bề mặt vật liệu, có tác dụng tốt khi hàn các kim loại dễ bị oxy hóa như nhôm và magie. Tuy nhiên hầu hết các kim loại khác đều không cần đến quá trình này, do đó trong hàn TIG chủ yếu là dùng phương pháp phân cực thuận. Phân cực thuận tạo hồ quang ổn định hơn, chiều sâu thấu tốt hơn so với phân cực nghịch, giúp cho mối hàn ít bị ứng suất và đẹp hơn, ít bị biến dạng.
• Dòng xoay chiều hay còn gọi là dòng AC: Dòng AC là sự kết hợp cả phân cực thuận và phân cực nghịch. Do đó, khi ở vào nửa chu kì phân cực nghịch, nó cũng có tác dụng tẩy bỏ lớp oxit trên bề mặt. Vì thế, khi hàn các kim loại như nhôm, magie và đồng thanh berili, thường ưu tiên sử dụng dòng AC hơn là dòng DC phân cực nghịch vì với các kim loại này, việc tẩy bỏ oxit bề mặt đóng vai trò rất quan trọng để có thể thu được các mối hàn bền, đẹp và sạch.
• Các máy hàn DC thường sử dụng một dòng cao tần để gây hồ quang ban đầu (gọi là bổ sung cao tần), còn đối với máy hàn AC thì dòng cao tần này được duy trì liên tục. Các máy hàn TIG thông thường đều hoạt động trong phạm vi dòng điện từ 3A đến 350A, với điện áp từ 10V đến 35V và hệ số tải là 60%. Các máy hàn cao tần có thể sử dụng với các nguồn điện AC và DC thông thường. Nguồn AC phải có điện áp không tải tối thiểu là 75V.

Cách máy hàn MIG làm việc

• Máy hàn MIG tạo hồ quang cháy giữa dây điện cực ngắn cấp liên tục nhờ một bộ cấp dây với tốc độ không đổi. Vũng chảy hình thành  được bảo vệ bằng dòng khí trơ (MIG). Phương pháp này cũng được gọi là hàn bán tự động, tuy nhiên tên gọi đó không chính xác.
• Máy hàn MIG có cấu tạo gồm 3 phần chính:
  - Bộ phận quan trọng nhất là súng hàn nó đảm nhiệm các chức năng như cấp dòng điện hàn cho dây hàn thông qua ống tiếp xúc (tube contact), khí bảo vệ qua mỏ phun (nozzle) và hệ thống giải nhiệt súng hàn khi cần thiết.
  - Bộ cấp dây hàn (wire feeder) có tốc độ ổn định ở các giá trị xác lập. Tùy loại dây hàn có thể dùng bộ cấp dây hai con lăn (2 -rolls) hoặc 4 con lăn ( 4 – rolls). Bộ cấp dây có thể dời hoặc lắp sẵn vào nguồn điện hàn.Chức năng của bộ cấp dây là duy trì quá trình cháy tự động của hồ quang sau khi mồi.
  - Phần thứ ba đó là khí bảo vệ, có thể là khí trơ (Argon, Heli hoặc hỗn hợp Argon + Heli) không tác dụng với kim loại lỏng trong khi làm việc hoặc các khí hoạt tính khác (CO2, CO2 + O2, CO2 + Argon,...) có tác dụng chiếm chỗ và đẩy không khí ra khỏi vùng hàn để hạn chế tác dụng xấu của nó.

Đặc điểm máy hàn TIG:

• Điện cực không nóng chảy
• Không tạo xỉ do không có thuốc hàn.
• Nguồn điện tập trung có nhiệt độ cao.
• Quá trình hồ quang, vũng chảy quan sát và kiểm soát dễ dàng.
• Hàn được kim loại mỏng hoặc dày dễ dàng do thông số hàn có phạm vi điều chỉnh rộng (từ vài ampe đến vài trăm ampe)
• Hàn được hầu hết các kim loại và hợp kim với chất lượng cao.
• Cho mối hàn chất lượng,sạch đẹp, không lẫn xỉ và văng tóe. Kiểm soát được độ ngấu và hình dạng vũng hàn dễ dàng.

Đặc điểm máy hàn MIG:

• Điện cực nóng chảy chính là dây hàn.
• Có thể hàn được liên tục, cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa máy hàn và người thợ hàn.
• Hàn được nhiều kim loại mỏng và có độ dày.
• Cho mối hàn bền, đẹp.

Ưu nhược điểm máy hàn TIG:

• Ưu điểm:
  - Có thể hàn được kim loại mỏng hoặc dày do thông số hàn có phạm vi điều chỉnh rộng (từ vài Ampe đến vài trăm ampe).
  - Hàn được các kim loại và hợp kim có chất lượng cao.
  - Mối hàn sạch đẹp, không lẫn xỉ và văng tóe.
  - Kiểm soát được độ ngấu và hình dạng vũng hàn dễ dàng.
  - Có thể sử dụng hoặc không sử dụng que đắp để tạo nên mối hàn.
• Nhược điểm:
  - Cho năng suất hàn thấp.
  - Đòi hỏi cao người thợ hàn có tay nghề.
  - Giá thành tương đối cao do năng suất thấp, thiết bị và nguyên vật liệu lại đắt tiền.

Ưu nhược điểm máy hàn MIG:

• Ưu điểm máy hàn MIG:
  - Máy hàn MIG sử dụng khí CO2, dễ kiếm, dễ sản xuất nên giá thành khá thấp.
  - Năng suất hàn trong CO2 cao, gấp hơn 2.5 lần so với hàn hồ quang tay.
  - Tính công nghệ của hàn CO2 cao hơn so với hàn hồ quang dưới lớp thuốc vì có thể tiến hành ở mọi vị trí không gian khác nhau, ở mọi vị trí hàn.
  - Chất lượng hàn cao, sản phẩm ít bị cong vênh do tốc độ hàn cao, Nguồn nhiệt tập trung hiệu suất sử dụng nhiệt lớn, vùng ảnh hưởng nhiệt hẹp.
  - Điều kiện lao động tốt hơn so với hàn hồ quang tay và trong quá trình hàn không phát sinh ra độc.
  - Hàn không bị bắn rỉ nên ít khi phải làm sạch.    
  - Có thể sử dụng để hàn nhiều kim loại khác như thép Carbon, nhôm, inox,...
• Nhược điểm của máy hàn MIG:
  - Thiết bị máy hàn MIG có giá thành cao.
  - Tính linh hoạt kém, ít có thể di chuyển nhiều.
  - Bức xạ nhiệt khá cao, gây khó cho người sử dụng.
  - Trên các công trường khó dùng máy hàn MIG vì khí bảo vệ có thể bị gió thổi lệch.

Ứng dụng của hàn TIG

• Máy hàn TIG được áp dụng trong nhiều lĩnh vực sản xuất, đặc biệt rất thích hợp trong hàn thép hợp kim cao, kim loại màu và hợp kim của chúng.
• Sử dụng phổ biến trong lĩnh vực hàng không vũ trụ, hàn các tấm mỏng, ống thành mỏng trong xe đạp và trong quá trình phục chế sửa chữa các chi tiết bị hỏng, đặc biệt là các chi tiết làm bằng nhôm và magie.
• Phương pháp hàn này thông thường được thao tác bằng tay và có thể tự động hóa hai khâu di chuyển hồ quang cũng như cấp dây hàn phụ.
• Chủ yếu dùng để hàn nhôm, hợp kim nhôm, magie, đồng, thép không gỉ, thép hợp kim, gang...
• Máy hàn TIG đặc biệt sử dụng khi hàn các chi tiết khó, yêu cầu mối hàn cao như là các góc nhỏ khó hàn trong các chi tiết máy, vỏ máy photo, máy lạnh, máy điều hòa, các loại máy trong bệnh viện như máy X-Quang, máy chiếu…
• Ngoài ra, máy hàn TIG còn được ứng dụng nhiều trong công nghệ hàn tàu, hàn ống tàu, hàn ống dẫn ga, dẫn dầu..

Ứng dụng máy hàn MIG:

• Máy hàn MIG được sử dụng nhiều trong hàn tự động, bán tự động, hàn các vật liệu dày. Có thể dùng để hàn ống, hàn các khung xe máy ô tô,các kết cấu..
• Chiều dày vật hàn từ 0,4 - 4,8mm thì chỉ cần hàn một lớp mà không phải vát mép, từ 1,6 - 10mm thì hàn một lớp có vát mép, còn từ 3,2 - 25mm thì hàn nhiều lớp.
• Máy hàn MIG có thể hàn các loại thép kết cấu thông thường, thép không gỉ, thép chịu nhiệt, các hợp kim đặc biệt, hợp kim nhôm, magie, đồng,..
• Thích hợp hàn trong các nhà máy sản xuất ,các xưởng sản xuất hơn là các công trình ngoài trời do tính cơ động không cao.